Chaidh am prògram airson Fèis Blas na bliadhna-sa fhoillseachadh an-diugh, a' taisbeanadh sàr chruinneachadh de luchd-ciùil bho air feadh Alba agus thar a crìochan, a bharrachd air cothromanan inntinneach do dh'òigridh a tha airson iad fhèin a chur air adhart mar luchd-ciùil agus sgrìobhaicheran-ciùil.
Tha Blas air a cho-òrdanachadh le Fèisean nan Gàidheal an com-pàirteachas ri Comhairle na Gàidhealtachd bhon 7mh-15mh dhen t-Sultain. Tha e na amas aig Blas cultar na Gàidhlig agus saoghal beothail ceòl traidiseanta na h-Alba a chomharrachadh thar naoi latha de chuirmean, cèilidhean agus tachartasan nas motha, aig diofar àiteachan air feadh na Gàidhealtachd agus nan Eilean.
Thug Blas air adhart cothroman inntinneach ùr do dh'òigridh cuid de phrìomh thachartasan fèis na bliadhna seo a dhealbh agus a lìbhrigeadh, le taic bho stòras thachartasan Bliadhna na h-Òigridh 2018, fo stiùir Roinn Thachartasan VisitScotland.
Am measg prìomh luchd-ciùil fèis na bliadhna seo, a bhios a' tachairt eadar Bheàrnaraigh is a' Chomraich, bho Phort Rìgh gu Port MoCholmaig, tha a' bhana-sheinneadair Julie Fowlis, dithis a bhuinnig Farpais Oigridh Folk BBC Rèidio 2 roimhe seo, Mischa Nic a' Phearsain agus Brìghde Chaimbeul, an còmhlan rock Ceilteach Wolfstone, a tha a' nochdadh aig Blas airson a' chiad uair, an còmhlan folk Breabach a tha air a bhith am measg nan duais iad fhèin, an còmhlan òg Ceilteach leatronaigeach, Niteworks agus an còmhlan sàr-chliùiteach RURA.
Bidh dithis shàr-Ghàidheal, Alasdair MacGillIosa agus Dolina NicIllInnein, le chèile a' comharrachadh an 80mh ceann-bliadhna le tachartasan sònraichte anns an Eilean Sgitheanach agus Leòdhas an cuideachd taghadh iomraiteach. Agus le Runrig air an t-slighe tron Mhìle mu Dheireadh, bidh Trail West a' comharrachadh ceann bliadhna air leth - 40 bliadhna bhon chaidh an clàr ainmeil agus adhartach Play Gaelic fhoillseachadh, a lìbhrigeadh ciùil bhon chlàr aig dà chuirm anns an fhèis.
Chan eil e na annas gu bheil òigridh nam pàirt chudromach de dh'fhèis Blas, ach ann am Bliadhna na h-Òigridh thèid barrachd cothrom na bha riamh ann a thoirt do dh'òigridh na Gàidhealtachd an cuid thàlantan fhoillseachadh. Bidh luchd-ciùil òga a tha a' gabhail ceumannan-toisich air an àrd-ùrlar a' nochdadh aig a' mhòr-chuid de thachartasan agus gheibh an òigridh deagh eòlas air margaidheachd agus stiùireadh thachartasan mar a bhios iad ag obair ann an suidheachaidhean le uallach airson a bhith a' cumail rian air fèis na bliadhna seo agus ga sanasachd, mar chuirm mhòr a' foillseachadh òigridh.
An déidh cuirm mhòr Ceòl nam Fèis anns a' Phàillean ann an Srath Pheofhair air Dihaoine 14 Sultain, thig Blas gu ceann aig sàr-chuirm ann am Pàirce Cruinneachaidh a Chinn a Thuath ann an Inbhir Nis an ath latha, Disathairne an 15mh; bidh barrachd air 1,000 de luchd-ciùil òga air an an tarraing bho Fhèisean air feadh na h-Alba agus buidhneanagus iomairtean-ciùil òigridh leithid Buidhnean Ciùil Òga Chomhairle na Gàidhealtachd agus Sgoil Chiùil na Gàidhealtachd. Bidh òigridh sàr-thàlantach a' gabhail an àrd-ùrlair còmhla ri còmhlain a thagh iad fhèin, leithid buidhnean mòra ainmeil mar Skipinnish, Trail West agusBreabach còmhla ri Brìghde Chaimbeul. Thèid òran Gàidhlig ùr a chaidh a sgrìobhadh le Robbie MacLeòid a tha na oileanach ann an Glaschu, a lìbhrigeadh leis a h-uile neach-ciùil anns a' chuirm, an tachartas as motha a chaidh a chur air adhart le Fèisean nan Gàidheal nan eachdraidh thar 30 bliadhna.
Tha cothrom air leth air a thabhann do neach-ciùil og eile tron fhèis, a bhana-sheinneadair Gàidhlig Mischa Nic a' Phearsain à Leòdhas. Bidh Mischa, a bhuinnig an duais Folk ainmeil agus luachmor do dh'Òigridh aig Rèidio 2 ann an 2014, a' lìbhrigeadh a coimisean ùr, le taic bho Thorntons Investments, grunn thursan tro Bhlas. `S e cruinneachadh de dh'òrain ùra an Gàidhlig a th'a nn an Bho Èirigh gu Laighe na Grèine – Sun, Moon, Land, Life, Sea, a' gabhail a-staigh seann bhàrdachd Ghàidhlig, dealbhan agus fiolmaichean goirid.
Thuirt fear de thosgairean òga Fèis Bhlas na bliadhna seo, Lache Robinson: "Tha e dìreach sgoinneil a bhith an sàs ann a bhith a' deisealachadh airson fèis na bliadhna seo agus a bhith a' coimhead air adhart gu prògram a tha cho inntinneach agus tarraingeach, le cuid dhen luchd-ciùil òga as ainmeile a th'againn nam pàirt dheth. Tha Òran Mòr gu bhith dìreach sònraichte agus tha mi fhèin agus mo cho-oibrichean òg a' coimhead air adhart gu mòr gu bhith na mheasg agus a' frithealadh thachartasan eile tro Fhèis Bhlas."
Thuirt an Leas Phrìomh Mhinistear Iain Swinney: “Ann am Bhliadhna na h-Òigridh, tha e sònraichte a bhith a' faicinn Fèis Bhlas a' foillseachadh uibhir de thàlantan òga agus mar a thathas a' cruthachadh chothroman ùra do dh'òigridh air àrd-ùrlar agus a' tabhann chothroman dhan ath ghinealach de sgrìobhaichean agus luchd-lìbhrigidh ciùil”.
“Bidh prògram na bliadhna seo, le measgachadh air leth de chèilidhean, cuirmean agus tachartasan eile air an cruinneachadh agus an dealbh le taic bho na tosgairean òga a' cur air adhart agus a' comharrachadh cultar na Gàidhealtachd gu luchd-amhairc is èisteachd bho fhad is farsaing”.
“Tha Blas fhèin a' comharrachadh prìomh innleachd aiseag cultar na Gàidhealtachd agus tha Riaghaltas na h-Alba a' gealltainn an tuilleadh taic son fàs, a bhios a' cur ri beatha cultarail na h-Alba agus a' cur ri taisbeanadh agus misneachadh na Gàidhlig ann an Alba."
Thuirt an Comhairliche Alasdair MacFhionghain, Cathraiche Buidheann Ro-innleachd agus Buileachaidh na Gàidhlig agus Cathraiche Stòras Corporra Chomhairle na Gàidhealtachd: "Tha a' Chomhairle air a bhith taiceil do dh'Fhèis Blas bhon a chaidh a stèidheachadh 13 bliadhna air ais. Bha a' chiad fhèis ann an 2005, agus tha an fhèis air fàs agus tighinn air adhart, ach chaidh aig an fhèis air leantainn le bhith a' cur cultar na Gàidhlig a tha cho sònraichte aig cridhe chùisean, a' leigeil le luchd-ciùil ainmeil eadar-nàiseanta a bhith a' nochdadh air an aon àrd-ùrlar ri òigridh bhon sgìre seo fhèin. Tha prògram na bliadhna seo tarraingeach, inntinneach, agus làn foghlaim, gu h-àraidh seach gu bheil sinn a' comharrachadh Bliadhna na h-Òigridh. Tha sinn a' moladh do dhaoine a dhol gu aon tachartas aig a' char as lugha ach am faigh iad a-mach dhaibh fhèin cho sònraichte agus tlachdmhor sa tha an fhèis seo de cheòl agus cultar na Gàidhlig."
Thuirt Ann Marie Reid, Ard-Mhanaidsear Leasachaidh, Iomairtna Gàidhealtachd is nan Eilean: "Tha sinn air leth toilichte a bhith a' toirt taic do dh'Fhèis Blas a tha cho cudromach mar thachartas do choimhearsnachdan air feadh Alba. Tha an fhèis a' fuasgladh chothroman do dh'òigridh an cuid thàlantan a thoirt air adhart agus am misneachd agus an sgilean a thogail, a bharrachd air a bhith gan lìbhrigeadh fhèin agus a' soillseachadh na sgìre do luchd-tadhail agus muinntir an àite fhèin ach am faigh iad cultar na Gàidhlig agus na Gàidhealtachd a chomharrachadh."
Gheibhear an làn-phrògram de na tachartasan aig
www.blas-festival.com far am faighear cuideachd fiosrachadh mu cheannach thiocaidean agus, an lùib sin, lùghdachadh phrìsean mu choinneamh chairtean Young Scot.